Met het verleden vooruit
Aan bijna ieder landschap ligt een zekere historische logica ten grondslag. Het in kaart brengen van die logica biedt waardevolle inspiratie voor de ontwikkeling van toekomstbestendige landschappen. Zo kan het openleggen en benutten van oude slootstructuren helpen bij een duurzame waterberging. En herstel van singels en houtwallen helpt bijvoorbeeld de biodiversiteit te versterken. Dit soort maatregelen dragen bij aan een duurzame landbouw en een gezonde leefomgeving. De methodiek Met het verleden vooruit is erop gericht om de logica van het historische landschap te benutten voor de aanpak van actuele ruimtelijke vraagstukken.
Chronologica
Het Nederlandse cultuurlandschap is de vergaarbak waarin vele ruimtelijke vraagstukken samenkomen. Denk alleen al aan de huidige klimaatopgaven en het vraagstuk van de landbouwtransitie. Hoe zorgen we ervoor dat cultuurlandschappen hun kwaliteiten behouden (en versterken) en tegelijkertijd voorzien in de behoeften van de moderne tijd? In onze methodiek hebben we hier een hulpmiddel voor ontwikkeld: de Chronologica. We zijn van mening dat vooruit navigeren meer is dan alleen vooruitkijken (en ageren op trends). Met de Chronologica zetten we de historische kwaliteiten van cultuurlandschappen op een rijtje. Via de lange lijnen uit het verleden puzzelen we vervolgens aan prototypes van toekomstige landschappen. In die prototypes is de historische logica van het landschap de inspiratiebron, maar een toekomstbestendige en door de bewoners gedragen inrichting van de leefomgeving het einddoel.
Samen...
Landschap is gemeenschapsgoed. De koers bepalen, kansen ontdekken en plannen bedenken doen we samen. Met het verleden vooruit leent zich ervoor om vanuit lokale initiatieven of via beleidsvorming te werken aan het landschap.
...Landschap vernieuwen
De actuele ruimtelijke problematiek vraagt om een nieuwe kijk op de inrichting van het landschap. Bij ruimtelijke ingrepen is in het verleden regelmatig de landschappelijke identiteit van een gebied uitgewist. Wij pleiten voor oude landschappen in een nieuwe outfit. Dat betekent de ”landschapsgarderobe” bij langs gaan en keuzes maken over welke “(aan)kleding” nog mee kan, en welke toch echt niet meer past. Met het verleden vooruit is erop ingericht om deze landschap-passessie weloverwogen te doorlopen. We vernieuwen landschappen door:
- het verleden als raadgever te benutten;
- de historische gegroeide identiteit van een gebied te respecteren;
- oude elementen en structuren te gebruiken waar zinvol;
- de wensen vanuit de omgeving in te passen;
- oplossingen voor ruimtelijke thema’s mee te nemen in ontwerpen.
Projecten
De werkwijze van het Met het verleden vooruit wordt al toegepast in een (groeiend) aantal projecten. Naast verhelderende inzichten, schept dit ook de kans om de modulaire werkwijze van de Chronologica gaandeweg te testen, aan te scherpen en/of aan te vullen. Dit is “work in progress”. Met nieuwe projecten op stapel, volgen we hierin het motto: “progress in work” door “work-in-progress”.
